Cá ngần rất quen thuộc với người dân vùng sông nước phía Bắc. Tuy nhiên chúng lại khá xa lạ với người dân thành thị phía Nam. Được biết đây là loại thực phẩm khá đắt, có theo mùa, thân hình nhỏ nhắn. Các món ăn từ cá ngần đều rất ngon. Vì thế loại cá này luôn được những người sành ăn tìm kiếm mua bằng được.
1. Giới thiệu về cá ngần
Cá ngần có thân hình nhỏ nhắn tương tự như cá cơm ở miền Nam. Chúng khá ấn tượng với vẻ ngoài như sợi giá đỗ, trắng muốt. Nếu bạn thấy tò mò về loại thực phẩm này thì cùng tìm hiểu ngay nhé!
1.1. Cá ngần là cá gì?
Cá ngần hay còn được gọi là cá sữa, cá bún, cá thủy tinh, cá ngân… Loại thực phẩm này có kích thước nhỏ như con tép, màu trắng sữa hoặc trong suốt. Chúng sống trong môi trường nước ngọt và nước lợ. Thông thường cá ngần tập trung nhiều ở một số vùng thuộc các nước Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam… Theo đó tại Việt Nam chúng có nhiều tại các vùng sông phía Bắc, nhưng ngon nhất là cá ngần sông Đà.
Điền đặc trưng có loại cá này là thân mềm như cọng bún, khi chế biến thành món ăn không có mùi tanh. Mùa cá ngần rộ kéo dài khoảng 1 tháng, một năm chỉ có một lần. Thông thường chúng sẽ rơi vào thời điểm cuối tháng 4 đầu tháng 5 dương lịch. Lúc này người dân sông Đà nô nức chuẩn bị cho vụ đánh bắt cá ngần.
Để đánh bắt được loại cá này mọi người phải dùng loại vó đan bằng sợi cước, các khe hở cực nhỏ mới xúc được. Cá ngần sống thành từng đàn, chỉ sống tại vùng nước sạch, môi trường tự nhiên. Thức ăn của chúng là sinh vật phù du, vi tảo.
1.2. Cá ngần ăn có tốt không?
Cá ngần tuy nhỏ nhắn nhưng lại có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Bởi loại cá này chứa nhiều đạm, axit omega 3, vitamin B2, B12, axit folic, vitamin A, sắt, canxi, phốt pho, magiê…
Theo đó cá ngần giúp tốt cho tim mạch, giảm mỡ máu, điều hòa huyết áp, cải thiện trí nhớ, tốt cho hệ thần kinh.
Không những thế loại cá này khi nấu thành các món canh chua với lá cây rừng còn giúp thanh nhiệt, giải độc, làm mát cơ thể, giải tỏa mệt mỏi, tinh thần thoải mái. Ngoài ra các chất dinh dưỡng trong cá còn giúp bổ máu, chữa phù nề, cải thiện tình trạng tắc tia sữa cho mẹ đang cho con bú, tốt cho tiêu hóa…
1.3. Cá ngần bán ở đâu? bao nhiêu tiền 1kg?
Thông thường cá ngần được bán nhiều ở chợ thành phố Hòa Bình. Các khu chợ thành phố Hà Nội. Giờ đây hoạt động giao thương khá phát triển nên loại cá này vẫn có mặt tại các khu chợ hải sản lớn, siêu thị phía Nam. Đặc biệt bạn có thể đặt hàng loại cá này trên các trang thương mại điện tử, trang chuyên bán thủy hải sản online…
Vào mùa cá ngần rộ giá của chúng thường giao động trong khoảng từ 120.000đ – 150.000đ/kg. Tuy nhiên thời điểm hết mùa, lúc cao điểm giá có thể đôn lên đến 300.000đ/kg.
2. Cá ngần làm món gì? – Gợi ý món ăn gây thương nhớ
Cá ngần ghi điểm điểm bởi thịt dai, nấu không nát, rất ngọt và không có xương. Chính vì thế có thể dùng cá này chế biến thành nhiều món ăn như chiên giòn, nấu canh chua, cá kho tiêu , tráng với trứng, làm chả cá … món nào cũng gây thương nhớ bởi hương vị tuyệt hảo.
2.1. Cá ngần chiên giòn
Cá ngần chiên giòn là một trong những món đặc sản được yêu thích số một. Bạn có thể chuẩn bị thêm rau rừng để ăn kèm. Thịt cá nhỏ, không có xương, không có mùi tanh, ngọt béo dai dai và hòa bột giòn giòn cực lạ miệng.
2.1.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 400gram cá ngần tươi
- 3 thìa canh bột mì (hoặc bột chiên giòn)
- 2 củ hành tím băm
- Tiêu xay, hạt nêm
2.1.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Cá ngần rửa sạch, để ráo nước. Bỏ cá vào tô ướp cùng 2 thìa cà phê hạt nêm, 1 thìa cà phê tiêu xay trộn đều.
Bước 2 : Bột mì đổ vào vào tô cùng 1 thìa canh hành tím băm. Bạn rót từ từ ít nước vào trộn đều bột đến khi chúng sền sệt là được.
Bước 3 : Đổ hết cá ngần vào tô bột trộn đều. Sau cho tỉ lệ bột và cá đủ để kết dính khi chiên.
Bước 4 : Bắc chảo lên bếp cho vào lượng dầu ăn nhiều. Dầu nóng múc từng vá cá và bột vào chảo chiên miếng tròn vừa phải. Hạ lửa nhỏ chiên đến khi cá và bột vàng đều 2 mặt thì vớt ra để vào đĩa có lót giấy thấm dầu.
Như vậy bạn đã hoàn thành các chiên cá ngần giòn tan. Với món ăn này bạn có thể chấm cùng nước mắm chua ngọt hay tương ớt. Cá chiên giòn tan, thơm béo gói cùng rau sống cũng rất tuyệt vời.
2.2. Cá ngần rán trứng
Cá ngần rán trứng đơn giản sẽ mang đến bữa cơm thơm ngon, tiết kiệm. vào những ngày quá bận rộn bạn có thể thực hiện để tiết kiệm thời gian.
2.2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 350gram cá ngần
- 4 quả trứng gà
- Ít hành lá, thì là, rau răm thái nhỏ
- Gia vị: Nước mắm, dầu ăn, tiêu, hạt nêm
2.2.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Cá ngần rửa sạch, để ráo. Bắc chảo lên bếp cho vào 2 thìa canh dầu ăn. Xếp cá ngần vào chiên vàng.
Bước 2 : Đập vào chén 4 quả trứng. Nêm nếm 1 thìa cà phê hạt nêm, 1 thìa canh nước mắm, 1 thìa cà phê tiêu xay, ít hành lá, thì là, rau răm thái nhỏ. Dùng đũa đánh hòa tan các gia vị.
Bước 3 : Đổ hết hỗn hợp trứng vào chảo cá đang chiên. Khi trứng vàng bạn trở mặt chiên chín thì cho ra đĩa.
Như vậy món cá ngần rán trứng chưa đầy 15 phút đã thực hiện xong. Món cá chiên trứng giòn có độ thơm béo vừa miệng ăn rất hao cơm.
2.3. Canh chua cá ngần
Canh chua cá ngần có nóng hổi, thơm dậy mùi khiến ai cũng mê. Phần thịt cá trắng ngần, dai ngọt hòa cùng vị chua thanh mát của canh chua rất thích hợp cho ngày nắng nóng.
2.3.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 300gram cá ngần
- 1/2 quả thơm
- 3 quả cà chua
- Hành tím, tỏi băm
- 1 nhánh gừng băm
- 1 quả ớt
- Giấm bỗng (me hoặc mẻ)
- 1 ít hành lá, thì là, lá lốt
- Gia vị: Muối, nước mắm, bột ngọt, đường, tiêu xay.
2.3.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Cá ngần ngâm trong nước muối loãng 10 phút. Sau đó rửa cá lại với nước sạch, để ráo. Ướp cá ngần với 2 thìa cà phê nước mắm, 1 thìa cà phê tiêu xay trộn đều để 20 phút.
Bước 2 : cà chua rửa sạch, bổ múi. Thơm gọt vỏ, rửa sạch, thái miếng vừa ăn. hành lá, thì là, lá lốt nhặt, rửa sạch, thái nhỏ.
Bước 3 : Bắc nồi lên bếp cho vào 2 thìa canh dầu ăn. Bỏ ít hành tỏi gừng băm vào phi thơm. Cho cá ngần vào xào săn lại thì múc ra ngoài. Tiếp theo tiếp tục cho vào ít dầu ăn phi thơm hết hành tỏi gừng băm. Đổ cà chua vào xào chín mềm cùng thơm.
Bước 4 : Sau đó đổ lượng nước vừa phải vào nấu canh. Nước sôi hạ lửa nhỏ nêm nếm giấm, đường, muối, bột ngọt cho vừa miệng. Nước sôi bùng bỏ cá ngần vào nấu 30 giây rồi tắt bếp.
Múc canh ra tô rắc thêm hành thì là lá lốt. Tranh thủ ăn khi nóng thịt cá sẽ ngon và không bị tanh. Cách nấu canh chua cá thanh mát, chua ngọt dịu dàng hứa hẹn sẽ khiến bạn lạ miệng, hao cơm.
Cá ngần một trong những thức quà quý giá được thiên nhiên ban tặng. Vì thế bạn đừng quên canh thời gian vào mùa cá rộ thực hiện vài món ăn yêu thích thay đổi khẩu vị cho cả nhà bạn nhé. Món ăn dân dã, mộc mạc nhưng lại là kỷ niệm quý giá của không ít người con xa quê.
Ngọc Hân