Viêm đường hô hấp dưới là bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ và người cao tuổi do sức đề kháng yếu, dễ bị tác động bởi môi trường bên ngoài. Bệnh thường không để lại biến chứng nhưng nếu trở nặng sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng. Do đó, cần nắm rõ những thông tin về bệnh viêm đường hô hấp dưới để chủ động phòng ngừa và điều trị kịp thời.
Viêm đường hô hấp dưới là tình trạng viêm nhiễm, tổn thương các bộ phận thuộc đường hô hấp dưới, bao gồm khí quản, phế quản, tiểu phế quản và các phế nang bên trong phổi.
Viêm đường hô hấp dưới là gì?
Viêm đường hô hấp dưới là một bệnh lý thường gặp
Mọi đối tượng đều có thể mắc bệnh nhưng dễ gặp nhất là ở trẻ nhỏ và người cao tuổi do sức đề kháng yếu, dễ bị tác động bởi môi trường bên ngoài; người hút thuốc lá hoặc người mắc các bệnh phổi mãn tính như hen phế quản.
Bệnh thường không để lại biến chứng nhưng nếu không được chẩn đoán và điều trị đúng cách có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng.
>> Xem thêm: Khám sức khỏe định kỳ cho nhân viên
Viêm đường hô hấp dưới bao gồm những loại nào?
Viêm đường hô hấp dưới thường được chia thành những loại sau:
Viêm khí quản
Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do vi khuẩn hay virus, hoặc có thể do bị kích thích từ hạt bụi siêu nhỏ và khí độc. Vì vậy, đối tượng dễ mắc bệnh là những người thường xuyên làm việc trong môi trường không khí độc hại và nhiều bụi bẩn.
Triệu chứng thường gặp: khàn giọng, đau họng, khó nói, có thể kèm theo sốt.
Viêm phế quản
Là tình trạng niêm mạc phế quản bị viêm nhiễm, sưng phồng lên, tích tụ dịch nhầy làm bít tắc phế quản. Viêm phế quản được chia thành hai loại: viêm phế quản cấp tính (kéo dài trong vài tuần) và viêm phế quản mãn tính (kéo dài từ vài tháng đến vài năm, hay tái phát).
Dấu hiệu nhận biết: ban đầu thường ho khan, sau đó ho có đờm, hắt hơi, sổ mũi, đau tức ngực, cảm thấy cơ thể mệt mỏi,…
Triệu chứng thường gặp bao gồm: ho, sổ mũi, mệt mỏi…
Viêm tiểu phế quản
Siêu vi khuẩn gây viêm và tắc nghẽn trong đường hô hấp, khiến người bệnh khó thở. Bệnh chủ yếu xảy ra ở trẻ em dưới 12 tháng tuổi do các tiểu phế quản của trẻ chưa phát triển toàn diện. Thời gian cao điểm của bệnh thường vào những tháng mùa đông.
Bệnh nhân thường có các triệu chứng như khó thở, thở khò khè, thở rít.
Viêm phổi
Là tình trạng các tổ chức chính ở phổi (đặc biệt các phế nang – đơn vị giúp phổi trao đổi khí) bị tổn thương nghiêm trọng, khiến dưỡng khí không thể đi vào máu.
Tùy vào tác nhân gây bệnh là vi khuẩn hay virus mà người bệnh sẽ có biểu hiện khác nhau đôi chút:
- Tác nhân là vi khuẩn: bệnh nhân có triệu chứng như rét run, sốt cao trên 39ºC, ho có đờm, khó thở, đau ngực khi hít sâu,…
- Tác nhân là virus: chủ yếu xảy ra ở trẻ nhỏ và người cao tuổi với những dấu hiệu như sốt nhẹ, đau đầu, ho khan, mệt mỏi,…
Triệu chứng bệnh viêm đường hô hấp dưới thường giống nhau, cần thăm khám và điều trị kịp thời
Nhìn chung, triệu chứng của bệnh viêm đường hô hấp dưới khá giống nhau. Do đó, khi phát hiện những biểu hiện ban đầu, cần đưa người bệnh đến ngay bệnh viện hoặc các cơ sở khám chữa bệnh để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
>> Xem thêm: Lịch tiêm chủng
Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm đường hô hấp dưới
Để phòng ngừa các bệnh về đường hô hấp dưới, cần tuân theo nguyên tắc chung là tránh để bị nhiễm vi khuẩn và virus gây bệnh bằng cách thực hiện các biện pháp sau:
- Hạn chế tiếp xúc với người mang mầm bệnh.
- Che miệng khi ho hoặc hắt xì.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, rửa tay sạch bằng xà phòng để diệt trừ vi khuẩn.
- Không hút thuốc lá, tránh xa khói thuốc.
- Đeo khẩu trang khi ra đường, hạn chế tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi và khí độc.
- Tiêm vacxin phòng ngừa bệnh đường hô hấp dưới.
- Giữ ấm cơ thể vào mùa lạnh, đặc biệt các bộ phận như cổ, ngực.
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể và nâng cao hệ miễn dịch thông qua các hoạt động thể chất cũng như chế độ ăn uống lành mạnh.
Điều trị bệnh viên đường hô hấp dưới
Trường hợp bệnh nhẹ, bệnh chủ yếu do virus gây ra như viêm phế quản cấp tính, việc sử dụng thuốc kháng sinh là không cần thiết. Thay vào đó, người bệnh có thể điều trị tại nhà bằng cách:
- Sử dụng thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau thông dụng như paracetamol (acetaminophen), ibuprofen hoặc aspirin (Lưu ý: trẻ em dưới 16 tuổi không nên uống aspirin).
- Thay đổi thói quen sinh hoạt, lối sống, nghỉ ngơi đầy đủ.
- Uống nhiều nước nhằm tránh mất nước và giúp đàm lỏng, dễ khạc ra.
- Không nằm sấp để tránh nguy cơ đờm ứ đọng, gây khó thở.
- Không hút thuốc.
- Ngoài ra, có thể súc miệng bằng nước muối và uống nước chanh ấm pha với mật ong để giảm tình trạng đau họng do ho nhiều.
>> Xem thêm: Tiêm phòng viên gan B
Đối với những bệnh về đường hô hấp dưới do vi khuẩn gây ra như viêm phổi thì có thể cần phải được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Trường hợp bệnh nhẹ hoặc trung bình, bệnh nhân có thể điều trị tại nhà. Tuy nhiên, nếu bệnh diễn tiến nặng thì cần đến các cơ sở y tế để được tiêm hoặc truyền thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.
Hiện nay, các bác sĩ chuyên khoa Hô hấp giàu kinh nghiệm tại Hệ thống Phòng khám CarePlus có thể khám bệnh, chẩn đoán và điều trị các bệnh lý về đường hô hấp kể trên. Ngoài ra, CarePlus còn cung cấp dịch vụ tư vấn và giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân về các bệnh đường hô hấp, cai thuốc lá, hen phế quản,…
