Mướp hương là một trong những loại thực phẩm phổ biến thường có mặt trong bữa cơm gia đình. Thậm chí nhiều người còn yêu thích trồng mướp hương tại nhà để ăn và kinh doanh. Đới với nhiều người loại mướp này gắn liền với nhiều kỷ niệm tuổi thơ. Các món ăn tuy dân dã nhưng lại mang nét mộc mạc, bình dị khiến người ta bồi hồi. Đặc biệt chúng cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng rất tốt cho sức khỏe.
1. Mướp hương là gì?
Mướp hương hay gọn có tên gọi khác là mướp ta, mưới gối, mướp. Đây là loại thực vật có hoa thuộc họ bầu bí, cây thảo dạng leo, lá có hình so le giống như trái tim, chia 5 – 7 thùy, có răng cưa. Mướp hương có quả dài khoảng 25 – 30cm, ngang 6 – 8cm hoặc hơn, dáng hình trụ thuôn dài. Khi quả mướp già bên trong sẽ xơ dai, khô lại và có nhiều hạt to.
Mướp hương thường được trồng để lấy quả xanh ăn hoặc bán, làm mát vườn nhà. Mướp không những ăn được quả mà đọt non của chúng còn có thể xào, lá mướp xanh non có thể dùng để gói thịt bò, thịt heo làm chả mang chiên hoặc nướng rất ngon.
2. Mướp hương có tác dụng gì?
Theo quan niệm Đông y, mướp hương có vị ngọt, tính mát, không độc. Chúng có tác dụng thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết thông lạc, lợi niệu tiêu thũng, nhuận da, điều kinh… Bên cạnh đó mướp già thường dùng làm thuốc để khử phong, hóa đờm, thông sữa, thông kinh lạc, giải độc, lương huyết. Các bộ phận hạt mướp, dây mướp, rễ mướp, xơ mướp, lá mướp cũng là dược liệu rất tốt trong nền Y học Cổ truyền.
Theo Y học hiện đại quả mướp có chứa nhiều chất dinh dưỡng như protein, gluxit, canxi, kali, chất xơ, sắt, natri, phốt pho, vitamin A, B, C, E… Với nguồn dưỡng chất dồi dào nên mướp hương có nhiều công dụng rất tốt cho sức khỏe. Theo đó ăn mướp hương có thể phòng ngừa các bệnh về mắt, tốt cho sức khỏe tim mạch, cải thiện tiểu đường, viêm xoang , hen suyễn, thiếu máu. Ngoài ra chúng còn tốt cho sức khỏe não bộ, tốt cho đường tiêu hóa, phòng ngừa táo bón, bệnh trĩ . Mướp hương mát ngọt giúp làm đẹp da, giảm cân, hạ huyết áp rất tốt.
3. Các món từ mướp hương ngon
Mướp hương là loại thực phẩm thơm ngon, chứa nhiều dinh dưỡng. Không những thế chúng còn dễ ăn, linh hoạt chế biến thành nhiều món ăn ngon. Tiêu biểu có thể kể đến các món canh, các món xào cực thanh mát, ngon ngọt.
3.1. Canh mướp hương nấu tôm
Canh mướp nấu tôm ngọt thanh, mát lành giúp bữa cơm thêm ngon miệng. Vào những ngày bí món ăn cơm bạn có thể tham khảo thực hiện chăm sóc cả nhà. Món canh ngon mát thích hợp để hạ nhiệt những ngày nắng nóng oi bức.
3.1.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 2 quả mướp hương
- 200gram tôm tươi
- 1 thìa canh tỏi băm
- Ít hành lá, ngò rí
- Gia vị: Dầu ăn, hạt nêm, bột ngọt, muối, tiêu, đường…
3.1.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Tôm rửa sạch, bóc vỏ, bỏ chỉ đen bỏ vào chén riêng. Mướp gọt vỏ, cắt thành các miếng xéo vừa ăn, rửa sạch. Hành ngò cắt gốc, rửa sạch thái nhỏ.
Bước 2 : Bắc nồi lên bếp cho vào 1 thìa canh dầu ăn. Bỏ tỏi băm vào phi thơm vàng rồi đổ hết tôm vào xào săn. Nêm nếm 1 thìa cà phê hạt nêm, 1/3 thìa cà phê muối, ít tiêu xay xào đều.
Bước 3 : Tôm săn lại đổ vào 1 lít nước nấu sôi. Nước sôi thả mướp vào nấu cùng. Nêm nếm gia vị đường, muối, hạt nêm cho vừa miệng rồi thả hành ngò vào, tắt bếp.
Như vậy chỉ với vài bước thực hiện bạn đã có tô canh mướp nấu tôm ngọt thanh, tươi mát. Món canh dân dã, mộc mạc nhưng lại được mọi người thích thú, ăn cực trôi cơm. Với món ăn này bạn có thể chiên trứng, kho thịt , chiên cánh gà… để hoàn thiện bữa cơm gia đình.
3.2. Cháo thịt bò mướp hương cho bé ăn dặm
Bước vào giai đoạn ăn dặm bé cần được bổ sung các dưỡng chất quan trọng. Trong khi đó mướp hương và thịt bò đều là những thực phẩm ưu tú. Chúng rất tốt cho sự phát triển của bé và phòng ngừa táo bón thường gặp ở trẻ.
3.2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 1 chén cháo trắng (nấu sẵn)
- 50gram thịt bò mềm
- 100gram mướp hương
- Ít nước dashi (hoặc nước ấm)
3.2.1. Cách bước thực hiện
Bước 1 : Thịt bò rửa sạch băm nhuyễn. Mướp hương gọt vỏ, rửa sạch, băm nhuyễn tùy theo khả năng nhai của bé.
Bước 2 : Đổ cháo vào nồi nhỏ cùng ít nước dashi, hết phần mướp hương băm nhuyễn. Đậy nắp lại nấu đến khi cháo sôi lên, mướp mềm nhừ ra.
Bước 3 : Đổ hết thịt bò băm nhuyễn vào nấu cùng cho hòa quyện trong cháo. Tùy theo khả năng ăn thô và độ tuổi của con bạn có thể nấu độ nhừ và nêm thêm gia vị vừa vặn. Tuy nhiên lời khuyên tốt cho các bé dưới 1 tuổi là không nên nêm nếm gia vị.
Món cháo mướp hương thịt bò dinh dưỡng giúp bé ăn ngon miệng, thích thú hơn. Thỉnh thoảng mẹ có thể thực hiện để thay đổi khẩu vị cho bé sau những ngày chán ngán các món cháo cá , cháo thịt bằm.
3.3. Mướp hương xào thịt bò
Mướp hương kết hợp với thịt bò hứa hẹn sẽ tạo nên món xào hấp dẫn, ngon miệng. Bạn có thể chấm thịt bò với nước mắm ăn cơm trắng cực hao. Vào những ngày ở một mình hay không biết ăn gì bạn có thể thực hiện món xào ăn cơm nhanh gọn lẹ này.
3.3.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 3 quả mướp hương
- 300gram thịt bò
- 50gram lá hẹ
- 4 tép tỏi băm
- 1 nhánh gừng nhỏ
- Gia vị: Dầu ăn, dầu hào, nước tương, hạt nêm, bột ngọt, tiêu xay, muối.
3.3.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Thịt bò ngâm nước muối loãng cùng ít gừng giã nát, 1 thìa canh rượu trắng. Vớt chúng ra rửa sạch lại, thái thành các miếng vừa ăn. Ướp thịt bò cùng 1 thìa canh dầu hào, 1 thìa cà phê hạt nêm, 1/2 thìa cà phê muối, 1/2 thìa cà phê bột ngọt, ít tỏi băm, tiêu xay trộn đều, ướp 30 phút.
Bước 2 : Mướp gọt vỏ, rửa sạch, thái thành các miếng vừa ăn. Hẹ bỏ lá úa, rửa sạch, thái khúc nhỏ.
Bước 3 : Bắc chảo lên bếp cho vào 1 thìa canh dầu ăn. Dầu nóng bỏ ít tỏi vào phi thơm, kế đến thả hết thịt bò vào xào săn lại rồi múc ra đĩa.
Bước 4 : Bắc chảo lên bếp cho vào 1 thìa canh dầu ăn phi thơm tỏi băm còn lại. Tỏi vàng đều bạn thả mướp vào xào chín. Nêm nếm 1 thìa cà phê hạt nêm, 1 thìa cà phê đường, 1/4 thìa cà phê muối. Mướp gần chín cho thịt bò và hẹ vào xào cùng. Nêm nếm vừa miệng cho vào ít tiêu xay rồi tắt bếp.
Thịt bò xào mướp hương thơm lừng, nghi ngút khói vô cùng hấp dẫn. Từng miếng thịt bò thấm vị ngọt béo, mướp hương mềm ngọt tự nhiên cực thanh mát. Món mướp xào ngon khiến mọi người mê mẩn, ăn mãi không chán.
Mướp hương là loại thực phẩm yêu thích thường được nấu các món canh , các món xào . Chúng có thể kết hợp với nhiều loại thịt heo, thịt bò, tôm tươi, tôm khô… để món ăn ngon ngọt, hấp dẫn hơn. Đặc biệt chúng rất dễ thực hiện tiện lợi, nhanh chóng thích hợp cho ngày bận rộn.
Ngọc Hân
