Bánh nếp ở Nam Bộ hay còn gọi là bánh ít, thường được gói vào những ngày nhà có đám tiệc, thờ cúng. Đây là chiếc bánh dân dã, bình dị chứa nhiều kỷ niệm tuổi thơ. Chúng có vỏ ngoài gói bằng lá chuối, lớp vỏ bánh trắng nõn nà mềm mại, dẻo dai. Bên trong là phần nhân đậu xanh hoặc tôm thịt mặn mặn khiến nhiều người xuýt xoa.
Bánh nếp hay còn gọi là bánh ít là loại bánh truyền thống của người Việt Nam. Món ăn được gói từ lá chuối, vỏ bánh được làm từ bột gạo nếp. Còn phần nhân bánh tùy theo từng vùng miền sẽ có cách chọn nguyên liệu khác nhau. Đối với bánh nếp ngọt thường sẽ có dừa, đậu xanh. Đối với nhân bánh mặn sẽ có đậu xanh thêm mỡ, mộc nhĩ, nấm hương, thịt lợn, tôm… Từ thuở xa xưa để làm chiếc bánh này người ta sẽ ngâm gạo mang xay trong cối để có bột ướt. Hiện nay đã có nhiều loại bột khô xay sẵn cho bạn lựa chọn tiện lợi hơn.
1. Cách làm bánh nếp nhân tôm thịt
Bánh nếp nhân tôm thịt là một trong những gợi ý hay dành cho bữa ăn sáng. Chúng khá giống với bánh giò có lớp bột dẻo, bên trong nhân tôm thịt vừa vị béo béo cực ngon. Đặc biệt chúng cũng rất thích hợp để làm món ăn vặt , bữa phụ. Tin rằng cả nhà sẽ thích thú với món ăn mới này.
1.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 400gram bột nếp
- 300gram thịt nạc xay
- 200gram tôm
- 4 tai nấm hương
- 2 nhánh hành lá thái nhỏ
- 1 thìa canh hành tỏi băm
- Gia vị: Dầu ăn, muối, hạt nêm
- Lá chuối để gói
1.2. Các bước thực hiện
Bước 1: Trộn bột làm vỏ bánh
Đổ bột nếp vào thau thêm vào 1/2 thìa cà phê muối. Đổ từ từ 250ml nước sôi sủi tăm (khoảng 70 độ) vào bột. Vừa chế nước vừa trộn đều bột. Nếu thấy bột khô bạn có thể thêm 50ml nước nữa.
Thêm vào 1 thìa canh dầu ăn trộn đều. Đổ bột ra phẳng nhồi đều tay đến khi bột tạo thành khối dẻo mịn không dính tay. Nếu thấy bột còn nứt mặt tực là chúng còn khô. Lúc này bạn thêm vào ít nước nóng để chúng ướt hơn. Đậy bột bằng màng bọc thực phẩm để chúng nghỉ.
Bước 2: Sơ chế nguyên liệu
Bỏ nấm đông cô vào ngâm trong nước nóng để nhanh mềm. Rửa sạch nấm, vắt ráo, cắt bỏ chân rối thái hạt lựu.
Tôm bóc vỏ, lấy bỏ chỉ đen, rửa sạch thái hạt lựu nhỏ.
Cho vào thịt xay 1 thìa canh dầu ăn trộn đều.
Bước 3: Xào nhân tôm thịt
Bắc chảo lên bếp cho vào 1 thìa canh dầu ăn. Dầu nóng bỏ tỏi hành tím, đầu hành trắng vào phi thơm. Bỏ nấm hương vào xào 1 phút. Kế đến cho thịt xay vào trộn tơi ra.
Khi thịt săn lại bạn cho hết tôm vào đảo cùng. Nêm nếm 1 thìa cà phê đầy bột nêm, 1 thìa cà phê đường, 1 thìa cà phê nước mắm. Đảo đều đến khi các gia vị chín.
Cho 1 thìa cà phê bột năng, 1 thìa cà phê nước vào chén đánh tan. Rưới chúng vào chảo tôm thịt xào đều. Nêm nếm nhân tôm thịt vừa miệng, rắc vào ít hành lá, tiêu xay tắt bếp.
Bước 4: Tạo hình bánh
Lá chuối bạn rửa. lau sạch, có thể hơ trên bếp cho mềm dai hoặc có thể phơi nắng. Cắt lá chuối lớn có chiều ngang khoảng 20cm, lá chuối nhỏ có chiều ngang khoảng 8cm.
Để miếng lá chuối lớn theo chiều ngang phía dưới (để mặt bóng phía dưới), miếng lá chuối nhỏ phía trên xếp theo chiều dọc (mặt bóng để phía trên).
Lấy dầu hành (dầu phi hành tím) phết lên lá chuối. Lấy một ít bột dàn mỏng cho vào lượng nhân tôm thịt vừa phải. Túm bột lại vo thành viên tròn, dài tùy thích.
Để chúng lên miếng lá chuối nhỏ cuộn lại chặt tay. Sau đó bỏ vào miếng lá chuối lớn gấp chúng lại rồi bẻ 2 đầu lá dư xuống dưới. Tiếp tục gói đến khi hết bánh. Để cố định bánh bạn chấp 2 cái lại, dùng sợi lá chuối buộc chặt chúng vào nhau.
Bước 5: Hấp bánh nếp nhân tôm thịt
Bắc nửa nồi nước lên bếp nấu sôi. Xếp bánh vào xửng bỏ lên nồi đậy nắp hấp trong 25 phút.
Hết giờ bạn nhấc bánh xuống để thật nguội mới ăn được.
Như vậy bạn đã hoàn thành các làm bánh nếp nhân tôm thịt hấp dẫn. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được dẻo dai, mềm mại, nhân tôm thịt vừa miệng thấm gia vị, nấm hương sần sật thú vị. Chiếc bánh nếp này bạn có thể dùng làm bữa ăn sáng , chấm kèm nước mắm chua ngọt rất ngon. Để đỡ ngán hơn bạn có thể ăn chúng kèm rau thơm giống như bánh bèo , bánh cuốn hay bánh giò .
2. Cách làm bánh nếp nhân đậu xanh
Một trong những món ăn đặc trưng nổi tiếng vùng Tây Nam Bộ chính là món bánh nếp đậu xanh (bánh ít). Món bánh mộc mạc, dân dã thường được đưa vào cúng kiếng, đãi tiệc. Đây cũng là một trong những món ăn vặt được lòng cả trẻ em lẫn người lớn bởi sự dẻo dai, mềm béo, bùi ngậy. Dưới đây cùng làm bánh nếp nhân đậu xanh đơn giản ngay nhé!
2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 400gram bột nếp
- 200gram đậu xanh bóc vỏ
- 100gram đường cát trắng
- 1 ống vani
- Ít muối
- Lá chuối hơ trên bếp cho mềm rồi lau sạch
2.2. Các bước thực hiện
Bước 1: Luộc và sên nhân đậu xanh
Đậu xanh ngâm trước 8 tiếng (hoặc ngâm nước ấm 1 tiếng). Sau đó đãi sạch đậu, để ráo nước.
Cho đậu vào nồi đổ ngập nước, thêm 1/3 thìa cà phê muối. Đậy nắp nồi nấu đậu khoảng 15 phút. Khi thấy chúng chín mềm thì tắt bếp, để nguội bớt.
Bỏ đậu vào máy xay sinh tố, thêm 200ml nước xay nhuyễn. Đổ đậu xanh vào chảo chống dính. Thêm vào 100gram đường, 1 thìa canh dầu ăn, 1/3 thìa cà phê muối. Bật bếp lên sên đậu khuấy đều tay đến khi chúng sền sệt. Thêm vào 1 ống vani tiếp tục đảo đều đến khi đậu hơi khô, đặc lại. Múc nhân đậu xanh ra tô để nguội.
Bước 2: Trộn bột
Đổ bột nếp vào thau thêm 1/2 thìa cà phê muối trộn đều.
Bắc nồi lên bếp đun nước sôi lăn tăn (khoảng 70 độ C). Sau đó múc từng vá cho từ từ vào bột nếp khuấy đều. Khi thấy bột đạt độ ướt vừa phải bạn để chúng nguội bớt dùng tay nhào thật đều.
Đến khi bột tạo thành khối dẻo mịn, không dính tay, không nứt mặt khi tạo hình là đạt. Dùng màng bọc thực phẩm bọc bột lại để chúng nghỉ khoảng 10 phút.
Bước 3: Tạo hình và gói bánh
Chia bột ra các phần vừa ăn bằng nhau. Ấn dẹp bột ra cho nhân vào bên trong. Túm bột lại, miết thật tròn.
Dùng 2 miếng lá chuối vuông để chồng lên nhau, phết lên ít dầu ăn. Bỏ bột vào cuộn tròn lại, 2 mép lá gấp xuống dưới là được. Lần lượt gói cho đến khi hết bột.
Bước 4: Hấp bánh
Bắc nồi nước lên bếp nấu sôi. Xếp bánh vào xửng để lên nồi đậy nắp hấp trong 30 phút. Hết thời gian lấy bánh ra để nguội là có thể ăn ngay.
Chiếc bánh được gói lá chuối tươm tất, khi bóc ra thấy phần vỏ bánh trắng tinh. Món ăn vặt có vỏ ngoài mềm dẻo, nhân đậu xanh thơm ngon, ngọt mặn nhẹ cực ngon. Tùy theo sở thích, sự khéo tay bạn có thể gói bánh ít như đã hướng dẫn hoặc gói hình chóp nón.
Bánh nếp là thức quà quê mộc mạc thường được mẹ và các cô dì cùng nhau thực hiện mỗi khi đám tiệc. Món bánh thơm ngon khiến nhiều người thổn thức nhớ về ký ức tuổi thơ tươi đẹp. Hiện nay có rất nhiều sự lựa chọn những chiếc bánh nếp vẫn giữ vị trí đặc biệt trong lòng nhiều người con xa xứ.
Ngọc Hân