Cốm dẹp là món ăn đặc trưng truyền thống thường xuất hiện trước mùa lúa chín. Chúng có từ lâu đời và kết tinh của sự giao thoa văn hóa, đoàn kết anh em dân tộc. Loại cốm cực phổ biến ở các tỉnh Miền Tây. Đây là thức quà quý thường dùng để thờ cúng, biếu tặng thực khách phương xa.
1. Cốm dẹp là gì?
Cốm dẹp hay còn có tên gọi khác là “om bóc”, đặc sản có từ hơn 100 năm trước. Chúng có nguồn gốc từ người dân Khmer, thường xuất hiện trước mùa lúa gặt. Loại cốm này được người Khmer dùng để thờ cúng thần Neak ta srê (thần đồng) và Preas chanh (thần Mặt trăng). Nghi lễ này nhằm để tỏ lòng biết ơn đấng tối cao đã cho một mùa vụ bội thu thành công. Bên cạnh đó là cầu nguyện cho mùa vụ kế tiếp thuận lợi, tươi tốt.
Nếu người Hà Nội có cốm Làng Vòng thì người Khmer ở Trà Vinh, Sóc Trăng, An Giang… có cốm dẹp. Có dịp về miền Tây trước mùa gặt thực khách sẽ được ăn thứ cốm dẻo thơm, mềm ngọt gây thương nhớ.
Được biệt loại cốm này được làm từ nếp vừa đỏ đuôi, chưa chín rộ, hạt mềm. Sau khi thu hoạch trước 10 ngày chúng được mang giã bằng cối bồng. Thông thường mùa cốm dẹp rơi vào khoảng tháng 10 – 11 âm lịch. Khi đó là thời điểm người dân trong làng tổ chức lễ hội ăn mừng mùa vụ mới. Cốm dẹp ăn theo kiểu truyền thống miền Tây sẽ trộn cốm cùng đường, nước cốt dừa. Món ăn đậy lại để vài tiếng sẽ mềm dẻo, ăn ngon miệng.
2. Hai cách làm cốm dẹp trộn dừa
Cốm dẹp Miền Tây là món ăn khơi gợi ký ức tuổi thơ của nhiều người. Những lúc gần đến vụ mùa kết thúc, cốm dẹp bắt đầu rộ mẹ sẽ trộn một thau cốm dẹp to. Những lúc như thế người ta thường dễ ngán nhưng khi trưởng thành xa quê lại thèm thức quà quen thuộc, bình dị.
2.1. Cốm dẹp xanh trộn dừa
Cốm dẹp truyền thống thường có màu trắng. Tuy nhiên cốm dẹp màu xanh lại cho tạo nên màu sắc hấp dẫn, mát mẻ. Thỉnh thoảng bạn có thể mua loại cốm này về trộn tạo ra món ăn vặt ngon miệng.
2.1.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 200gram cốm dẹp
- 1 bó lá dứa (50gram)
- 1/2 quả dừa rám
- 200ml nước cốt dừa
- 50gram đường
- Ít muối
2.1.2. Các bước thực hiện
Bước 1: Sơ chế cốm dẹp, xay lá dứa
- Bỏ cốm dẹp vào rổ dày xả dưới vòi nước, vo nhiều lần để cốm sạch bụi bẩn. Sau đó lấy chúng lên để ráo nước.
- Lá dứa rửa sạch, cắt nhỏ, bỏ vào máy xay sinh tố. Thêm vào 100ml nước xay nhuyễn lá dứa, lọc rây lấy phần nước cốt.
- 1/2 quả dừa rám dùng cây nạo dừa nạo lấy phần cơm theo hình sợi.
Bước 2: Nấu nước cốt dừa lá dứa
Đổ hết 200ml nước cốt dừa vào nồi, thêm 50gram đường, 1 thìa cà phê muối. bắc nồi nước dừa lên bếp nấu sôi khuấy đều. Tiếp theo cho vào 2 thìa canh nước cốt lá dứa khuấy tan. Khi chúng sôi lại lăn tăn thì tắt bếp.
Bước 3: Trộn cốm với dừa
Cốm dẹp ráo nước đổ vào tô. Tiếp theo bạn rưới từ từ nước cốt dừa vào trộn đều. Khi thấy độ ẩm vừa phải thì ngưng đậy nắp tô cốm dẹp để 30 phút.
Sau đó tiếp tục lấy chúng ra rưới nước cốt dừa đã hâm nóng trộn đều, để nghỉ 30 phút. Làm liên tục như vậy 3 lần là được. Sau đó nêm nếm độ ngọt vừa miệng, trộn cơm dừa rám vào là hoàn thành.
Cốm dẹp xanh trộn dừa có hương vị ngọt béo, thơm thơm lá dứa cực ngon. Với món ăn này bạn có thể dùng để ăn vặt, đãi khách, biếu tặng đều phù hợp. Tuy nhiên do trộn cùng nước cốt dừa , cơm dừa nên chúng sẽ không giữ được lâu. Tốt nhất bạn nên trộn đủ ăn, khi nào dùng thì trộn tiếp.
2.2. Cốm dẹp trắng trộn dừa
Có dịp về miền Tây mùa cốm dẹp bạn sẽ không khó bắt gặp món cốm dẹp trộn dừa. Theo đó phổ biến nhất là cốm dẹp màu trắng đục, khi trộn nở sẽ trong lại. Vào ngày cuối tuần buồn chán bạn có thể trộn cốm làm món ăn vặt chiêu đãi cả nhà.
2.2.1. Chuẩn bị nguyên liệu
- 200gram cốm dẹp
- 1/2 quả dừa khô
- 300ml nước dừa tươi
- Đường
2.2.2. Các bước thực hiện
Bước 1 : Cốm dẹp đổ vào rổ lỗ dày rây hết phần bã mịn. Tiếp theo bỏ cốm vào thau trộn cùng 1 thìa canh đường. Kế đến rưới từ từ nước dừa vào cốm. Sau khi chan thấy cốm đã đạt độ ẩm và độ ngọt vừa phải thì dừng.
Bước 2 : Lấy cây nạo dừa nạo cơm 1/2 quả dừa thành dạng sợi. Sau đó cho chúng vào trộn cùng cốm đẹp.
Bước 3 : Dùng màng thực phẩm bọc tô cốm dẹp lại để vào tủ lạnh 1 giờ. Khi lấy ra thấy chúng còn cứng và khô nước bạn có thể trộn thêm ít nước dừa, đường. Sau đó đậy lại tiếp tục để chúng nở thêm 1 lúc là có thể ăn.
Cách làm cốm dẹp trộn dừa truyền thống cực đơn giản. Món ăn mang đến trải nghiệm thú vị, món ăn vặt ngon. Khi ăn bạn sẽ cảm nhận được cốm dẹp mềm dẻo, thơm ngọt cùng sợi dừa dai dai, béo béo. Chúng khá giống với món xôi ngọt ăn sáng cũng rất chắc bụng. Chính vì thế người ta cũng thường làm xôi cốm dẹp ngon ngây ngất lòng người.
Cốm dẹp là món ăn chân quê bình dị khiến nhiều thực khách si mê. Chúng ngon không kém cốm xanh của Hà Nội. Thỉnh thoảng bạn có thể làm món ăn chiêu đãi bạn bè, người thân, đồng nghiệp để thắt chặt thêm tình cảm. Cốm dẹp từ Chuyên mục Món ngon củaBlogdinhduong.edu.vn giới thiệu cũng là cách thể hiện tình yêu thương đối với quê nhà.
Ngọc Hân
